۲۳ بتن پرکاربرد + آشنایی با انواع بتن در صنعت ساخت و ساز

انواع بتن را می‌توان از جهات مختلف مانند مقاومت فشار، خواص کارایی، کاربرد بتن و... مورد بررسی قرار داد. بتن های پرکاربرد که امروزه در بسیاری از پروژه‌ها و سازه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند، در طول زمان و با مطالعات و تحقیقات فراوانی به وجود آمده‌اند و هر کدام بر اساس ویژگی‌هایی همچون مصالح به کار رفته، شیوه اختلاط، روش ساخت و تولید، محل کاربرد، نوع واکنش هیدراتاسیون و... برای کارهایی خاص و در شرایطی متفاوت مناسب هستند و در اصل همین ویژگی‌ها بعث شده‌اند تا بتن‌ها در انواع و دسته‌های متفاوتی قرار بگیرند.
همان‌طور که می‌دانید بتن از مصالحی دانه‌ای، سیمان و همچنین سنگ‌دانه به وجود آمده و به خاطر ویژگی‌ها و کاربردهای گسترده‌ای که در صنعت ساخت و ساز دارد، از طرف بسیاری از معماران و استادکاران مورد توجه قرار گرفته و به این عضو جدایی‌ناپذیر از صنعت ساختمان سازی تبدیل شده است.
تا انتهای این مقاله ما را همراهی کنید تا ۲۳ بتن پرکاربرد را در عرصه کارهای ساختمانی به شما معرفی کنیم.

انواع بتن در ساختمان سازی براساس نوع کاربرد و ویژگی‌های آن‌ها

اگر شما هم جزو آن دسته از افرادی هستید که می‌خواهید یک پروژه و سازه ساختمانی را از صفر تا صد انجام دهید، ابتدا لازم است تا اطلاعات خود را درباره انواع بتن این صنعت، کاربرد بتن، مصالح و بتن های پرکاربرد که در آن استفاده می‌شود، بالا ببرید. بتن‌‌ها انواع مختلفی دارند که ما قصد داریم در این مقاله تمامی آن‌ها را به صورت کامل به شما معرفی کنیم:

بیشتر بخوانید : بتن چیست؟ اجزا، ویژگی‌ها و کاربرد‌های بتن

بتن با مقاومت معمولی

بتن با مقاومت معمولی به بتنی گفته می‌شود که از ترکیب مواد اولیه سیمان، آب و سنگ‌دانه تشکیل شده باشد. قابل ذکر است که بدانید میزان مقاومت این نوع بتن از ۱۰ تا ۴۰ مگاپاسکال متغیر بوده و برای گیرش اولیه به ۳۰ تا ۹۰ دقیقه زمان نیاز دارد؛ البته این آمارها ممکن است با توجه به خواص سیمان و همچنین شرایط آب و هوایی تغییر کنند.

بتن ساده یا معمولی

بتن ساده یا معمولی از انواع بتن محسوب می‌شود که فاقد هرگونه افزودنی بتن بوده و مواد اصلی تشکیل دهنده آن آب، سیمان و سنگ‌دانه است. میزان چگالی این نوع بتن برابر با ۲۲۰۰ تا ۲۵۰۰ کیلوگرم بر مترمکعب بوده و مقاومت فشاری آن هم بین ۲۰۰ تا ۵۰۰ کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع متغیر است.
کاربرد بتن ساده یا معمولی بیشتر در روسازی‌های ساختمان‌ها و همچنین در مناطقی که به مقاومت کششی کم نیاز دارند، پررنگ بوده و میزان دوام آن هم تا حد زیادی استفاده کنندگان را راضی می‌کند.

بتن آرمه

بتن آرمه یا بتن سیمانی تقویت شده از آن دسته بتن های پرکاربرد محسوب می‌شود که آرماتورهایی داخل آن‌ها قرار گرفته‌اند تا میزان مقاومت کششی بتن را افزایش دهند. همان‌طور که گفتیم بتن ساده یا معمولی مقاومت کششی ضعیف اما مقاومت فشاری مناسبی دارد؛ به همین خاطر با قرار دادن آرماتورها در درون بتن، میزان مقاومت کششی آن را هم بالا می‌برند.
امروزه از آرماتورها و الیاف‌های مختلفی برای این امر استفاده می‌کنند؛ آرماتورهایی که در بتن استفاده می‌شوند از جنس فولاد بوده و می‌توانند به صورت میله میله یا به شکل مشبک داخل بتن قرار بگیرند.
نکته‌ای که در رابطه با این بتن‌های تقویت شده و بتن آرمه باید به آن توجه کنید این است که از کیفیت اتصال مناسب بین آرماتور و بتن اطمینان حاصل کنید؛ اگر این اتصال به خوبی انجام شود، می‌توان از دوام و استحکام بالای بتن مطمئن بود.

انواع بتن پیش‌تنیده

شاید جالب باشد که بدانید اکثر پروژه‌هایی که به بتن نیاز دارند، از انواع بتن پیش‌تنیده استفاده می‌کنند. میله‌هایی که در این نوع بتن‌ها استفاده می‌شوند، قبل از اینکه فشار واقعی به آن‌ها اعمال شود، تحت فشار قرار می‌گیرند. در این نوع بتن‌ها، قبل از اینکه بتن آماده گیرش و اجرا شود، ابتدا میلگردهای آن در جای خود قرار گرفته شده و در بستر خود محکم می‌شوند و زمانی که بتن ریخته شود، این بخش تحت مقاومت فشار قرار گرفته و این تنش و مقاومت اولیه باعث می‌شود تا بخش‌های پایینی بتن در برابر مقاومت‌های کششی بیشتر مقاومت نشان دهد.
به این نکته توجه کنید که فرایند پیش تنیده کردن بتن کار راحتی نبوده و به وسیله تجهیزات سنگین انجام شده و توانایی بالایی برای اجرای آن نیاز است. از انواع بتن پیش‌تنیده در ساخت پل‌ها، بام‌هایی با دهانه بزرگ و همچنین سازه‌هایی استفاده می‌شود که بار و وزن زیادی را متحمل می‌شوند.

بتن پیش ساخته

عناصر و همچنین المان‌های مختلف بتنی را می‌توان با توجه به یک سری مشخصات و ویژگی‌ها در محل کارخانه ساخت و مونتاژ کرد؛ این المان‌ها و سازه‌های بتنی را به اسم بتن پیش ساخته می‌شناسند.
ازجمله بتن‌های پیش ساخته می‌توان به موارد مختلفی مانند بلوک‌های بتنی، پله‌ها، دیوارها، شمع‌های پیش ساخته، تیرهای بتنی، لنگه‌های بتنی و بسیاری عناصر دیگر اشاره کرد.
از آنجایی که برای ساخت این‌گونه واحدها تنها به مونتاژ نیاز است؛ بنابراین می‌توان به سرعتی بالا آن را تهیه کرد. کیفیت این واحدها تضمین شده است؛ چرا که ساخت آن‌ها در محل انجام شده و تنها مهم است که احتیاط‌های لازم را در حین حمل و نقل آن‌ها رعایت کنید.

بتن سبک

به بتن‌هایی بتن سبک گفته می‌شود که وزن و چگالی آن‌ها کمتر از ۱۸۰۰ کیلوگرم بر مترمکعب باشد. سنگ‌دانه‌ها در تعیین وزن و چگالی بتن نقش بسیار مهم داشته و استفاده از سنگ‌دانه‌های سبک در این نوع بتن آن را به یک نوع بتن سبک تبدیل کرده است. کاربرد بتن سبک در حفاظت از سازه‌های فولادی، ساخت عرشه‌های پل دهانه بلند و همچنین ساخت بلوک‌های ساختمانی خلاصه شده و ازجمله آن‌ها می‌توان به پوکه، پرلیت و اسکوریا اشاره کرد.

بتن سنگین

انواع بتن سنگین را می‌توان در دسته‌ای از بتن‌ها جای داد که وزن آن‌ها بین ۳۰۰۰ تا ۴۰۰۰ کیلوگرم بر مترمکعب باشد. در ساخت این نوع بتن‌ها از سنگ‌دانه‌ها خرد شده درشت استفاده می‌کنند که ازجمله رایج‌ترین این سنگ‌دانه‌ها می‌توان به باریت‌ها اشاره کرد. بتن‌های سنگین بیشتر در ساخت نیروگاه‌های تمی و سازوکارهای مشابه کاربرد داشته و این نوع بتن‌ها به سازه‌های مختلف کمک می‌کند تا در برابر تابش مقاومت کنند.

بتن هوادار

بتن‌های هوازا یا بتن‌های هوادار آن دسته از بتن‌هایی هستند که هوا به شکل عمدی و به مقدار ۳ تا ۶ درصد در آن‌ها حبش شده است؛ این هوای حبس شده از طریق عناصر مختلفی مانند استفاده از فوم‌ها، رزین‌ها، الکل‌ها و اسیدهای چرب حاصل می‌شود.

بتن آماده

بتن آماده بتنی است که در یک کارخانه مخصوص ترکیب و آماده می‌شود. بتن‌های آماده به وسیله میکسرها به محل اجرا منتقل می‌شوند و به محض اینکه به محل اجرا می‌رسند، مستقیماً و بدون نیاز به هیچ‌گونه تغییری آماده استفاده هستند. بتن آماده در مقابل بتنی که در محل اجرا ساخته می‌شود کیفیت و دقت بسیار بیشتری داشته و امکان کنترل و نظارت بیشتری بر ویژگی‌های آن وجود دارد.

بیشتر بخوانید : بتن اکسپوز چیست؟ بتن اکسپوز داخلی و رنگی چه تفاوتی دارند!

برای تولید این نوع بتن به یک کارخانه مرکزی تولید بتن یا به اصطلاح بچینگ بتن نیاز بوده که باید در فاصله‌ای مناسب با محل اجرا قرار گرفته باشند. فاصله زیاد محل اجرای این نوع بتن تا کارخانه تولید کننده آن باعث می‌شود تا در فاصله حمل و نقل آن گیرش بتن به سرعت صورت گرفته و خشک شود؛ البته می‌توان مدت گیرش را به وسیله یک سری افزودنی‌ها و دیرگیر کننده‌ها زیاد کرد.

بتن پلیمری

نحوه تولید و ساخت بتن پلیمری با تن معمولی متفاوت است؛ دلیل این تفاوت این است که در ساخت آن از سنگ‌دانه‌های بتنی‌ای استفاده می‌شود که به جای سیمان با پلیمر ترکیب شده‌اند. حجم حفره‌های موجود در بین سنگ‌دانه‌های این بتن کاهش یافته است؛ به همین خاطر در زمان ساخت بتن پلیمری، کمترین فضای خالی و همچنین بیشترین میزان چگالی حاصل می‌شود.
بتن‌های پلیمری دارای سه دسته مختلف هستند که عبارت‌اند از بتن آغشته به پلیمر، بتن با سیمان پلیمری و بتن جزئی پلیمری شده.

بتن با مقاومت بالا

بتن‌های که مقاومت آن‌ها بیشتر از 40MPa باشد، بتن با مقاومت بالا نامیده می‌شود. برای اینکه این مقاومت بالا را در بتن ایجاد کنید، باید نسبت آب به سیمان کمتر از ۰/۳۵ باشد. قابل ذکر است که بدانید در زمان هیدراتاسیون یک سری کریستال‌های کلسیم هیدروکسید تولید می‌شود که مشکلی بزرگ برای مقاومت بتن محسوب می‌شود؛ این عیب و مشکل را می‌توان از طریق فوم سیلیکا به میزان قابل توجهی کم کرد.
تنها عیبی که می‌توان به بتن با مقاومت بالا نسبت داد این است که روان گرایی کمی نسبت به دیگر انواع بتن دارد.

بتن با کارایی بالا

شاید جالب باشد که بدانید، تمام بتن‌های با مقاومت بالا را می‌توان در دسته بتن‌های با کارایی بالا جای داد؛ اما بتن‌های با کارایی بالا لزوماً تمام ویژگی‌های یک بتن با مقاومت بالا را ندارند. برای اینکه یک بتن در دسته بتن‌های با کارایی بالا قرار بگیرد، باید یک سری ویژگی‌ها را داشته باشد.
این ویژگی‌ها عبارت‌اند از داشتن مقاومت در سنین پایین، امکان اجرای راحت بتن، میزان نفوذپذیری و همچنین وزن بتن، میزان حرارت حاصله از هیدراتاسیون، میزان پایداری و عمر بتن، میزان سختی و خواص مکانیکی بتن و در آخر ویژگی‌های محیطی.

بتن خود تراکم

بتن خود تراکم به بتنی گفته می‌شود که در زمان ریخته شدن به وسیله وزن خود متراکم شود. اسلامپ این بتن معمولاً بین ۶۵۰ تا ۷۵۰ بوده و برای جای دادن آن نیاز به ویبره جداگانه نیست. بتن خود تراکم جزو بتن های پرکاربرد محسوب می‌شود و به همین خاطر به آن بتن ریزشی نیز می‌گویند. اگر برای اجرای سازه خود به حجم بتنی بالا نیاز دارید، این نوع بتن برای شما بسیار مناسب است.

بتن شاتکریت

تفاوت اصلی این نوع بتن با دیگر انواع بتن در نحوه اجرای آن است؛ برای اجرای این بتن از یک دستگاه نازل استفاده شده و بتن آماده شده با کمک فشار هوای زیاد بر روی یک سازه و قاب آماده پاشیده می‌شود و به همین خاطر اجرای بتن و فرایند فشرده کردن آن به شکل هم‌زمان اتفاق می‌افتد.

بتن متخلخل یا بتن اسفنجی

بتن‌های متخلخل را با نام‌های بتن اسفنجی یا بتن زهکش هم می‌شناسند و می‌توانند آب را از درون خود عبور دهند. طراحی این نوع بتن به گونه‌ای است که میزان ۱۵ تا ۲۰ درصد از حجم بتن را فضای خالی تشکیل می‌دهد. برای اختلاط و اجرای این نوع بتن از فرایندهای خاصی استفاده شده و کاربرد بتن متخلخل را می‌توان بیشتر برای روسازی‌ها و جاهایی در نظر گرفت که احتمال آمدن سیل در آن مناطق بیشتر است؛ با وقوع سیل میزان آب زیادی از فضاها و حفره‌های این بتن عبور کرده و وارد کانال‌های زیرزمینی می‌شود. با استفاده از این نوع بتن در چنین مناطقی می‌توانید مشکل زهکشی را برطرف کنید.

بتن مکیده

اجرای بتن مکیده به این شکل است که با مقدار آب بیش از اندازه داخل قالب ریخته می‌شود و قبل از اینکه فرایند گیرش بتن آغاز شود، مقدار آب اضافی به وسیله پمپ مکیده شده و از بتن جدا می‌شود.
اگر برای اجرا و آماده شدن سازه خود عجله دارید، می‌توانید از فرایند بتن مکیده استفاده کنید که ازجمله بتن های پرکاربرد برای کارهای عجله‌ای به حساب می‌آید.
اکثر سازه‌ها مقاومت خود را در طول ۲۸ روز به دست می‌آورند؛ اما بتن مکیده این کار را در طول ۱۰ روز انجام داده و میزان مقاومت آن ۲۵ درصد بیشتر از سازه‌هایی است که با بتن معمولی ساخته شده‌اند.

بتن پمپ شونده

برای ساخت و سازهای بزرگ مانند ساخت برج‌ها بسیار بلند و آسمان خراش‌ها از بتن‌های پمپ شونده استفاده می‌کنند؛ البته امروزه برای سازه‌های کوچک‌تر نیز از بتن‌های پمپ شونده استفاده می‌شود؛ اما در اصل بتن پمپ شونده باید این قابلیت را داشته باشد تا به ارتفاعات بسیار زیاد نیز پمپ شود.
بتنی که برای پمپاژ استفاده می‌شود باید کارایی و انعطاف لازم برای پمپ شدن به ارتفاعات را داشته باشد و بتن استفاده شده در این روش باید حالتی مایع، سنگ‌دانه‌های ریز و آب فراوان داشته باشد تا بتواند به‌راحتی حفره‌های مورد نظر را پر کند. نکته قابل توجه درباره سنگ‌دانه‌های درشت این است که باید حالت پیوسته داشته باشند.

بتن استامپی

بتن استامپی در اجرای کارهای معماری و همچنین اجرای سازه‌هایی که مشابه سنگ‌فرش‌های طبیعی، گرانیت‌ها و کاشی‌ها هستند، کاربرد دارد. تمامی این طرح‌ها زمانی باید روی بتن اجرا شوند که بتن حالت مایع یا پلاستیکی داشته باشد. به وسیله این بتن رنگ‌ها و طرح‌ها را به شکلی می‌توان طراحی کرد که در نهایت سازه مورد نظر شکلی کاملاً شبیه به سنگ‌های طبیعی داشته باشد.
کاربرد بتن استامپی در مواردی مانند ساخت جاده‌ها، کف‌ها و زمین‌های داخلی ساختمان و... نیز خلاصه می‌شود.

بتن آهکی

در ساخت بتن آهکی، آهک جایگزین سیمان می‌شود. سازه‌های به وجود آمده از این نوع بتن تجدیدپذیرند و به‌راحتی تمیز می‌شوند. نکته جالب توجه درباره بتن آهکی این است که برخلاف سیمان خاصیت‌های زیست محیطی و بهداشتی زیادی دارد. کاربرد بتن آهکی بیشتر در ساخت کف‌ها، گنبدها و همچنین طاق‌ها دیده می‌شود.

بتن آسفالتی

از انواع بتن می‌توان به بتن آسفالتی اشاره کرد که ترکیبی از سنگ‌دانه‌ها و آسفالت بوده و جزو بتن های پرکاربرد در ساخت روکش جاده‌ها، پارکینگ‌ها، فرودگاه‌ها و هسته سدهای خاکی محسوب می‌شود.

بتن غلتکی

از انواع بتن می‌توان به بتن‌های غلتکی اشاره کرد که به وسیله غلتک‌های سنگین روی زمین اجرا می‌شوند. کاربرد بتن غلتکی بیشتر در حفاری‌ها دیده می‌شود که بعد از اجرا چگالی بالایی ایجاد کرده و در آخر یک بلوک یکپارچه قوی ایجاد می‌کنند.

بتن زودگیر

بتن زودگیر به آن دسته از بتن‌هایی گفته می‌شود که تنها چند ساعت بعد از تولید سخت شده و به مقاومت قابل توجهی می‌رسند؛ به همین خاطر می‌توان قالب‌ها را سریعاً جدا کرده و از این جهت بالاترین سرعت را در اجرای سازه تجربه کرد. از این نوع بتن‌ها بیشتر برای تعمیرات جاده استفاده می‌شود؛ چرا که بلافاصله بتن خشک شده و می‌توان از جاده استفاده کرد.

بتن شیشه‌ای

برای تولید بتن شیشه‌ای از شیشه‌های بازیافتی استفاده می‌شود که نسبت به بتن معمولی ظاهری زیباتر خلق می‌کند. ازجمله مشخصات این نوع بتن می‌توان به عمر طولانی و عایق دمایی مناسب نسبت به بتن معمولی اشاره کرد.

جمع‌بندی

انواع بتن قابل استفاده در صنعت ساخت و ساز در این مقاله برای شما مورد بررسی قرار گرفت و کاربرد بتن که یکی از اصلی‌ترین متریال‌های ساختمان سازی است در این مقاله بیان شد. بتن های پرکاربرد در میان انواع بتنی که معرفی کردیم، مشخص شد. اگر می‌خواهید سازه‌ای را اجرا کنید، ابتدا این مقاله را مطالعه کرده و با انواع بتن آشنا شوید تا بدانید که چه نوع بتنی برای سازه مورد نظر شما مناسب‌تر است.

برای خرید یا قیمت سیمان سفید میتوانید با شماره ۰۲۱۲۲۰۳۷۳۳۳ با سایت مصالح ساختمانی ساختمان تماس بگیرید