انواع شیرآلات ظرفشویی و بهداشتی ساختمانی اگرچه از نظر ظاهر و جزئیات با هم متفاوت هستند اما ساختاری نسبتا مشابه دارند. به طوری که همه آن‌ها دارای بدنه، علمک و دهانه، سیت، دسته و اهرم، کارتریج و یا توپی هستند. آگاهی از اجزای تشکیل دهنده شیرآلات علاوه بر تسهیل انتخاب شیر مناسب نیاز، سبب تعمیر و سرویس آسان نیز می‌شود. بدین ترتیب که در صورت بروز مشکل جزئی برای شیر می‌توان آن را تعمیر کرد. اگر شما هم به بررسی ساختار شیرآلات و نحوه عملکرد آن‌ها علاقمند هستید با معرفی اجزای تشکیل دهنده شیرآلات همراه ما باشید.
ساختار انواع شیرآلات ساختمانی
شیرآلات ساختمانی که شامل دو دسته شیرآلات بهداشتی و شیرآلات ظرفشویی هستند در انواع متعدد طراحی و تولید می‌شوند. بهتر است پیش از بررسی اجزای تشکیل دهنده شیرآلات ابتدا با انواع طرح‌ها و مدل‌ها آشنا شویم. شیرآلات بهداشتی که شامل شیر روشویی، شیر دستشویی و شیر حمام هستند در انواع روکار و توکار قابل تهیه هستند. شیرآلات روکار و توکار از نظر طراحی تفاوت‌های قابل توجهی با هم دارند که سبب تفاوت اجزای آن‌ها هم شده است.
بدین صورت که شیرآلات توکار به علت نصب درون دیوار دارای قسمت‌های بیرونی کمی چون صفحه، علم و اهرم هستند. در حالی که اجزای شیرآلات روکار شامل بدنه، علمک، اهرم و ... هستند. لازم به ذکر است شیرآلات ساختمانی مدرن نسبت به شیرهای معمولی اجزای متمایزی دارند. به طور مثال شیرهای لمسی و چشمی دارای سنسورها و حسگرهایی هستند که نیاز به اهرم را کاهش می‌دهند. به طوری که شیرآلات چشمی فاقد اهرم بوده و تنها با قرارگیری دست و اشیا جلوی آن‌ها جریان آب برقرار می‌شود.
اجزای تشکیل دهنده شیرآلات
شیرآلات ساختمانی اگرچه از بیرون ساده هستند اما اجزای درونی مختلفی دارند که سبب برقراری جریان آب می‌شوند. اجزای تشکیل دهنده شیرآلات ساختمانی شامل بدنه، اهرم، علمک یا لوله خروجی، کارتریج، سیت، دیسک و ... هستند. البته که شیرآلات دارای اجزای ساده دیگری چون واشر، فنر و ... هستند. هر یک از این اجزای اصلی و جزئی وظیفه خاصی بر عهده دارد که از عملکرد سایر اجزا مجزا نیست. در واقع ارتباط و عملکرد صحیح این اجزا کنار یکدیگر سبب استفاده مطلوب از شیرآلات می‌شود.
بدنه
در راستای معرفی اجزای تشکیل دهنده شیرآلات، بدنه را به عنوان قطعه اساسی و پوشش خارجی معرفی می‌کنیم. بدنه همان قسمت خارجی شیر است که اجزای مختلف را کنار هم نگه می‌دارد. در واقع این بخش از شیر فشار مایع را تحمل کرده و در نهایت سبب خروج آب از دهانه می‌شود. این جزء شیرآلات به طور معمول از جنس فلزهای ضد زنگ و ضد اکسایش چون برنج، چدن، برنز و ... است. بدنه با هدف محافظت و دوام، در انتهای پروسه تولید با پوششی نازک به نام آبکاری پوشش داده می‌شود.
بونت
بونت از دیگر اجزای شیرآلات است که به بدنه متصل می‌شود. این قطعه که مسبب کنار هم قرار گرفتن اجزای داخلی است از طریق جوش دادن یا پیچ و مهره به بدنه وصل می‌شود. بونت همان بخشی است که دسته و اهرم شیر نیز درون آن قرار دارد. این جزء به علت قرارگیری در معرض آب و رطوبت نیز از جنس فلز بادوام است.
نشیمنگاه یا سیت
نشیمنگاه یا سیت یکی از اجزای داخلی و ثابت شیرآلات است که درون بدنه قرار دارد. این قسمت که بخش تحتانی شیر تعبیه شده است وظیفه آب بندی را بر عهده دارد و با مجرا بند در ارتباط است. قطعه مذکور نقش مهمی در شیر ایفا می‌کند به طوری که ثبات و کارایی ان را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
مجرا بند و دیسک
مجرا بند یا دیسک همانطور که از نامش پیداست یکی از اجزای تشکیل دهنده شیرآلات است که باز و بسته شدن جریان آب درون شیرها را کنترل می‌کند. در واقع دیسک به سه صورت باز، بسته و نیمه باز جریان آب را برقرار می‌کند. این قطعه در شیرآلات دیسکی مورد استفاده قرار می‌گیرد و جایگزین آن در شیرهای توپی، مجرا بند توپی است. عملکرد صحیح این قطعات در شیرها سبب تسهیل برقراری جریان آب و پیشگیری از چکه کردن شیرها نیز می‌شود.
کارتریج
کارتریج یکی از مهم‌ترین اجزای تشکیل دهنده شیرآلات است که وظایفی چون تنظیم درجه حرارت و فشار آب خروجی را انجام می‌دهد. در واقع تعبیه این قطعه در شیرآلات سبب کارایی بالای آن‌ها و کنترل آب می‌شود. ازاین‌رو کیفیت، دوام و کارایی شیرها به کارتریج بستگی دارد. این قطعه در انواع مختلف سرامیکی، لاستیکی و ... تولید می‌شود که مدل سرامیکی آن کیقیت و دوام بالاتری دارد. کارتریج خود از اجزای دیگری چون مکانیزم اهرم، پایه اتصال و دیسک سرامیکی است.
اهرم یا دسته
اهرم یا دسته از دیگر اجزای مهم شیرآلات ساختمانی است که باز و بسته کردن جریان آب توسط مصرف کننده را میسر می‌کند. این قطعه از طریق اعمال نیرو روی قطعات داخلی چون مجرا بند و کارتریج، جریان آب مدنظر را ایجاد می‌کند. دسته‌ها بنا به مدل شیرآلات از نوعی به نوع دیگر متفاوت هستند. اما امروزه شاهد استفاده گسترده از دسته‌های اهرمی هستیم.
علمک یا لوله خروجی
در راستای بررسی اجزای تشکیل دهنده شیرآلات نوبت به علمک یا لوله خروجی آب میرسد که معمولا در شیرهای ظرفشویی بلندتر از شیرهای روشویی و حمام است. خروجی آب همانطور که مشخص است رابط بین بدنه ، نشیمن گاه و دهانه شیر است و آب را از بونت به بیرون هدایت می‌کند.
ویژگی‌ها و اجزای تشکیل دهنده شیرآلات باکیفیت
پس از بررسی کلی اجزای تشکیل دهنده شیرآلات نوبت به معرفی ویژگی‌های شیرآلات باکیفیت میرسد. به طور مثال بدنه شیرهای مناسب و بادوام از جنس آلیاژ برنج و کروم فاقد سرب است. در واقع وجود ناخالصی و سرب در آلیاژ برنج سبب زنگ زدگی و کاهش کیفیت شیر می‌شود. سایر ویژگی‌های مهم شیرهای مطلوب شامل موارد ذیل هستند:
- طراحی حرفه‌ای و تناسب اجزای شیرآلات با یکدیگر
- آبکاری باکیفیت و درخشان با روش‌های نوین
- استفاده از کارتریج سرامیکی در ساختار آن
- چرخش راحت لوله خروجی
- کنترل آسان جریان آب به کمک اهرم
سخن پایانی
در این مطلب با هدف شناخت بهتر از شیرهای ساختمانی اجزای تشکیل دهنده شیرآلات به طور کامل بررسی شدند. در واقع معرفی اجزای تشکیل دهنده شیرآلات علاوه بر افزایش دانش عمومی افراد سبب انتخاب محصول باکیفیت می‌شود. در این میان ساختمان دات آی آر به عنوان مرجع تخصصی صنعت ساختمان با آگاهی از اهمیت این مهم، علاوه بر ارائه شیرآلات باکیفیت، بررسی اجزای آن‌ها را وظیفه خود می‌داند. این مجموعه خوش آتیه همچنین با بهره‌گیری از تیمی توانمند آماده خدمت رسانی به فعالان حوزه ساختمان است.
