بتن‌ریزی دیوار برشی؛ مراحل اجرای بتن‌ریزی سازه‌های بتنی

یکی از مراحل اجرای بتن‌ریزی سازه‌های بتنی، بتن‌ریزی دیوار‌های برشی است که در این قسمت به معرفی و اجرای مراحل آن‌ها می‌پردازیم.

به طور کلی دیوار برشی به دیواری گفته می‌شود که از سازه در برابر نیرو‌های جانبی از جمله باد و زلزله در ساختمان‌های بتنی و فولادی محافظت می‌نماید. این نوع دیوار قسمت عمده برش ناشی از نیرو و خطرات جانبی را جذب و منتقل می‌کند و دلیل اصلی نام‌گذاری آن‌ها نیز همین است.

هرگونه بی‌دقتی و کوتاهی در اجرای بتن‌ریزی دیوار برشی و دیوار حائل موجب بروز مشکلات و خسارات جبران ناپذیری می‌شود، و به همین خاطر آگاهی از نکات اجرای دیوار حائل و دیوار برشی امری ضروری و حائز اهمیت می‌باشد.

دیوار‌های برشی انواع مختلفی از لحاظ ظاهری دارند که در این بخش از مقاله به آن‌ها می‌پردازیم:

• دیوار برشی به صورت U شکل یا L شکل که از اتصال دو یا سه دیوار برشی در راستای عمود برهم تشکیل می‌شود.

ما در این مقاله سعی بر آن داشتیم تا به جزئیات مهم در مورد اجرا آرماتور بندی و بتن ریزی دیوار برشی بپردازیم و نکاتی مهم را ذکر کنیم.

بتن‌ریزی دیوار برشی بتنی و دیوار حائل

دیوار برشی بتنی به عنوان یک سیستم جانبی شکل‌پذیر با سختی و مقاومت بالا، همواره مورد توجه بوده است. در هر نوع از اسکلت‌های فلزی و بتنی؛ قابلیت اجرای دیوار برشی بتنی را داریم.

به طور کلی اجرای این عملیات در اسکلت‌های فلزی و بتنی از هم متمایز نیست، اما در مورد یک سری از مسائل جزئی تفاوت‌هایی وجود دارد که در ادامه آن‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

روش پیاده‌سازی دیوار حائل و دیوار برشی در اسکلت بتنی

در سازه‌های بتنی مراحل اجرای آرماتوربندی ستون‌ها و دیوار‌ها به صورت هم‌زمان صورت می‌گیرد. ابتدا کلیه آرماتور‌های قائم دیوار‌ها و ستون‌های دو طرف آن در طول مناسب برش می‌خورند و سپس با آرماتور‌های انتظار فونداسیون اورلپ می‌شوند.

در ادامه خاموت و سنجاقی ستون‌ها در جای خود نصب می‌شوند. پس از اتمام مراحل آرماتوربندی ستون‌ها، آرماتور‌های افقی دیوار‌ها ( کمرکش دیوار برشی ) برش و خم خورده (با خم ۹۰ درجه در دو انتها) و روی آرماتور‌های قائم پیاده‌سازی می‌شوند.

نحوه آرماتور‌بندی دیوار برشی بتنی

در دیوار‌های با ضخامت بیشتر از ۲۵ سانتی‌متر (به جز دیوار‌های زیرزمین و دیوار‌های حائل) هر کدام از آرماتور‌های قائم و افقی باید در دو سفره به موازات سطوح دیوار همگام با مطالب پایین پیش‌بینی شوند.

۱. در دیوار‌هایی که یک روی آن‌ها در تماس با خاک یا هوای بیرون قرار دارد:

یک شبکه آرماتور شامل حداقل نصف و یا حداکثر دو سوم کل آرماتور لازم برای هر امتداد باید در فاصله‌ای بیشتر از ۵۰ میلی‌متر و کمتر از یک سوم ضخامت دیوار از رویه در با مصالح در تماس قرار داده شود.

در شبکه بندی آرماتور، باقی‌مانده آرماتور لازم برای هر امتداد الزاما در فاصله‌ای بیشتر از ۲۰ میلی‌متر و کمتر از یک سوم ضخامت دیواره باید روی یکدیگر قرار داده شود. این نکته را در نظر داشته باشید که حداقل پوشش بتن ۳ سانتی‌متر است.

۲. در سایر بخش‌ها باید هر شبکه آرماتور در میان دیوار حد فاصل 20 میلی‌متر و کمتر از ضخامت یک سوم دیوار قرار گیرد. باید توجه داشت که هر شبکه آرماتور شامل نیمی از آرماتور است.

نحوه قالب‌بندی دیوار برشی

قالب‌بندی دیوار به طور کلی با استفاده از قالب فلزی و گاهی با قالب چوبی انجام می‌شود. قالب‌های فلزی دیوار در ابعاد مختلفی در بازار موجود هستند که پرکاربردترین‌ها در ابعاد ۱۰، ۱۵، ۲۰، ۲۵، ۳۰، ۳۵، ۴۰، ۴۵ برای مشتریان قابل عرضه می‌باشد.

نحوه اجرای دیوار برشی بتنی در اسکلت فلزی

برای جوش ستون‌ها، نصب برشگیر‌های اتصال ستون به دیوار‌ها رعایت دیتیل اجرایی مندرج در نقشه‌های سازه فلزی، شرط اصلی است که باید به آن عمل کرد.

یکی از عوامل مؤثر که نقش بسیار مهمی در رفتار یکپارچه و مرکب دیوار با ستون‌های دو طرف ایجاد می‌کند، این است که برشگیر‌ها معمولاً از پروفیل ناودانی تهیه شده‌اند. در صورتی که فقط سختی داخل صفحه دیوار مد نظر طراح باشد (membrane)، جزئیات اتصال سبک‌تر و ناودانی‌ها کوچک‌تر در نظر گرفته می‌شود. ولی اگر سختی در هر دو جهت داخل و خارج از صفحه دیوار مورد نظر باشد (shell)، معمولاً از دیتیل‌های سنگین‌تر با طول و تعداد بیشتر استفاده می‌شود.

پس از اتمام مراحل، برشگیر‌ها و کنترل جوش آن، آرماتور‌های قائم و سپس کمرکش‌ها برش و خم خورده و در جای خود نصب می‌شوند.

نکات مهم اجرای دیوار برشی بتنی

بتن‌ریزی دیوار برشی و اجرای دیوار باید طبق استاندارد باشد تا از وقوع حادثه پیشگیری شود. حال، به شرح نکات و جزئیات می‌پردازیم و اجرای دیوار برشی را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

• شیوه اجرای بتن‌ریزی دیوار برشی به صورت یکپارچه است، زیرا می‌بایست از ایجاد درز به دلیل رفتار لرزه‌ای نامناسب جلوگیری کنیم.

• در مرحله آخر، بتن‌ریزی دیوار حائل و پس از اتمام مراحل اجرایی و ایزولاسیون دیوار‌ها، لازم است پشت دیوار‌های حائل با مصالح دانه درشت و ایجاد زهکش مناسب پر شود که به آن درناژ گویند.

ارتفاع بتن‌ریزی دیوار برشی موضوع مهم و حائز اهمیتی جهت روند بتن‌ریزی دیوار برشی می‌باشد.

دستورالعمل:

در هنگام ریختن بتن مهم‌ترین مسئله در ارتفاع بتن‌ریزی دیوار برشی، امکان جدا شدن دانه‌ها می‌باشد. ناظر باید کاملاً مراقب باشد تا هنگام ریختن بتن، از عواملی که سبب جدا شدن دانه‌ها می‌شود، احتراز نماید.

بتن‌ریزی دیوار برشی از ارتفاع زیاد به دلیل جداشدگی دانه‌ها و ناهمگن شدن بافت بتن، مجاز نیست. در این صورت دانه‌های درشت در ته قالب، سیمان و سنگدانه‌های ریز در بالای قالب قرار می‌گیرند (لرزه زیاد نیز موجب جداشدگی سنگدانه‌ها می‌شود). توصیه می‌شود که فاصله قرارگیری محلی که بتن ریخته می‌شود از 200 سانتیمتر بیشتر نباشد.