پوشش‌دهی و گچکاری برخی سطوح سیمانی و بتنی عملا با گچ سفید ممکن نیست. در واقع برخی سطوح به علت لغزندگی و عدم تناسب بافت با گچ سفید، ملات گچ معمولی را به خود نمی‌گیرند. اینجاست که گچ گیپتون با خاصیت چسبندگی مطلوب وارد عمل شده و گچکاری و سفیدکاری روی سطوح مختلف را آسان می‌کند. کاربرد گچ گیپتون فراتر از پوشش‌دهی دیوارهای بتنی است و به عنوان گچ همه کاره روی انواع سطوح به خوبی می‌نشیند. گچ بتوگیپس نیز از سنگ گچ تهیه می‌شود، با این تفاوت که پروسه تولید خاص خود را دارد. در واقع این محصول دارای افزودنی‌هایی است که خاصیت چسبندگی بالایی به آن می‌بخشند.
گچ گیپتون
گچ گیپتون یا بتوگیبس نوع خاصی از گچ سفید پلیمری است که از سطح مقاومت و چسبندگی قابل توجهی برخوردار است. این گچ از ترکیب گچ خشک با برخی افزودنی‌ها با خاصیت چسبندگی چون سریش و عناصر خاص تهیه می‌شود. گچ پلیمری گیپتون کاملا مناسب استفاده روی سطوح خاصی چون سطح بتنی، سیمانی، تیغه سفال و آجر، یونولیت و... است. در واقع ملات این گچ برای سطوحی که گچ سفید قابل استفاده نیست، انتخابی مناسب است.
بتوگیبس نام دیگر گچ سفید گیپتون است که برخی تولید کنندگان به علت کارایی آن روی بتن، آن را بتوگیبس می‌نامند. گچ پلیمری مذکور تنها یک نوع با فرمول و ساختار شیمیایی خاصی است که با نام‌های مختلف شناخته می‌شود. گچ گیبتن، بتوگیپس،گچ گیپسون، فوم گیپس و گچ گیبتون برخی دیگر از نام‌های رایج آن نزد فروشندگان و خریداران هستند.
ویژگی‌های گچ بتوگیپس
اغلب افراد گچ گیپتون را با چسبندگی بالایی که نسبت به گچ معمولی دارد می‌شناسند. در حالی‌که این محصول علاوه خاصیت چسبندگی مناسب روی سطوح مختلف، زمان گیرایی نسبتا زیادی هم دارد. گچ گیبتون در ظاهر مشابه گچ سفید است و هنگامی که به ملات تبدیل شده و روی سطح قرار می‌گیرد، تفاوت آن‌ها هویدا می‌شود. این گچ در کنار پوشش‌دهی مطلوب سطح نیز امکان اجرای کاغذ دیواری، رنگ و نقاشی و... را فراهم می‌کند. فوم گیپس همچنین به علت خاصیت پلیمری مطلوب، گچ ضد رطوبت به شمار می‌آید.
مزایا و معایب فوم گیپس
ویژگی بارز گچ گیپتون که همان چسبندگی مناسب روی بتن، سیمان و انواع مختلف مصالح ساختمانی است مزایای قابل توجهی برای مصرف کنندگان ایجاد می‌کند. به عبارتی مزایای فوم گیپس تنها به چسبندگی بالای آن محدود نشده و برخی این مزایا شامل موارد ذیل هستند:
- عدم نیاز به زیرسازی دیوار و سقف برای گچکاری و سفید کاری
- قابلیت اجرای عالی دیوارپوش‌های مختلف روی فوم گیپس
- زمان گیرایی بالا و امکان اصلاح گچکاری
- پیشگیری از هر گونه ترک خوردگی و ریزش گچ
- ماندگاری و مقاومت بالا
- سطح سفید و درخشنده با زیبایی مناسب
- خاصیت ضد رطوبت
- کاهش زمان گچکاری و اجرای پروژه
- صرفه جویی در هزینه‌ها
- افزایش کیفیت گچکاری
- فاقد عیوب گچ معمولی
معایب گچ پلیمری گیپتون
نظر به اینکه گچ گیپتون دارای خواصی بی‌نظیر چون چسبندگی و زمان گیرایی بالا است، نسبت به گچ معمولی عیوب کمتری دارد. تنها مواردی که می‌توان به عنوان ویژگی نامطلوب این محصول ذکر کرد، قیمت بالا و تاریخ انقضای کوتاه آن است. به عبارتی گچ مذکور هرچه زودتر مصرف شود کارایی و کیفیت بالاتری از خود نشان می‌دهد.
کاربرد گچ گیپتون
مقاومت بالای سیمان سبب شده تا بسیاری از افراد ترجیح دهند سقف یا دیوارها با استفاده از سیمان ساخته شود. مشکل سیمان این است که ظاهر جذابی ندارد و باید با استفاده از گچ روی آن را پوشاند؛ اما پوشش دهی دیوارها و سقف بتنی در طول زمان همواره گچکاران و پیمانکاران را به چالش کشیده است. چراکه نمی‌توان هرنوع گچی را روی سیمان اعمال کرد. تا اینکه گچ بتوگیبس (گیپتون) طی فرایند خاصی تولید و به عنوان پودر گچی مطلوب وارد حوزه ساختمان سازی شد. هرچند که فوم گیپس به عنوان گچ مخصوص بتن و سیمان شناخته می‌شود اما کاربردهای دیگری هم دارد که در ادامه آورده‌ایم.
- گچکاری سقف، دیوار و ستون‌های ساخته شده از بلوک‌های سبک سیمانی و بلوک های اتوکلاو
- گچکاری روی سطوح سیمان کاری شده به روش شاترکریت
- گچکاری بلوک‌ها و دیوارهای گچی پیش ساخته
- پوشش دهی دیوار و تیغه آجری و سفالی
- پوشش‌دهی و گچ کاری روی فوم یونولیت
- گچکاری ساختمان‌های مناطق دارای آب و هوای مرطوب
نحوه استفاده گیپتون
استفاده صحیح و اصولی از پودر گچ گیپتون سبب بهبود کارایی و کسب نتیجه مطلوب می‌شود. ازاین‌رو تهیه ملات گیپتون باکیفیت به شیوه صحیح امری الزامی است. برای تهیه ملات مناسب، ابتدا تا نیمه ظرف یا استانبولی آب ریخته و سپس تقریبا ۱.۵ الی ۲ برابر حجم آب، پودر گچ به آن اضافه می‌کنیم. سپس تا 3 دقیقه آن را رها کرده و اجازه می‌دهیم گچ به آرامی در آب پخش شود. بعد از سه دقیقه پودر را به آرامی و با میکسر در آب حل کرده تا ملاتی یکدست تهیه شود. بدین ترتیب ملات گیپتون آماده استفاده روی سطح است.
لازم به ذکر است هنگام تهیه ملات گیپتون از اضافه کردن هر گونه ماده متفرقه پرهیز شود. اضافه کردن هر ماده‌ای اعم از گچ معمولی، خاک و حتی مواد پلیمری و چسبناک سبب کاهش کیفیت و چسبندگی ملات می‌شود. نکته مهم دیگر هنگام اجرای این گچ، توجه به ضخامت استاندارد آن است که مقداری مابین ۱.۵ الی ۲ سانتیمتر است. این ضخامت شاید به نظر کم بیاید اما این امکان را می‌دهد که بتوانیم طرح‌های زیبایی را ایجاد نماییم. باید دقت داشته باشید که ضخامت لایه‌های گچ گیپتون نباید به بیشتر از 3 سانتیمتر برسد.
نحوه تولید فوم گیپس
تهیه و تولید گچ گیپتون با خواص مطلوب طی فرایندی متفاوت با فرایند تولید گچ معمولی صورت می‌گیرد. بدین منظور سنگ و خاک گچ پخته شده در کوره‌های لوبرن و هایبرن را ابتدا آسیاب و به پودر تبدیل می‌کنند. پس از این نوبت به اضافه کردن عناصر و افزودنی‌های خاصی می‌رسد که سبب ایجاد ساختار نوین گچ می‌شوند.
نکته مهم در این مرحله، محاسبه و اندازه‌گیری دقیق مواد افزودنی به گچ است که توسط کامپیوتر و دستگاه‌های مخصوص انجام می‌شود. مرحله نهایی تولید گیپتون، بسته بندی آن در پاکت‌های ۲۵ و ۳۰ کیلوگرمی است.
نگهداری اصولی گچ بتوگیپس
نگهداری صحیح از مصالح ساختمانی در حفظ خواص و کیفیت آن‌ها امری الزامی است. گچ گیپتون با بافت منحصربفردی که دارد نیز از این قاعده مستثنی نیست. جهت نگهداری مطلوب این محصول ابتدا باید شرایط استاندارد که شامل انبار خشک، قرارگیری کیسه روی پالت و فاصله مناسب کیسه‌ها با دیوار هستند، رعایت شود.
توصیه می‌شود برای نگهداری بهتر، روی هر پالت ۱۰ کیسه گچ بیشتر قرار نگیرد. لازم به ذکر است که نگهداری گچ مذکور در آب‌وهوای شرجی خواص آن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. ازاین‌رو نگهداری آن بیش از ۲ ماه در مناطق شرجی توصیه نمی‌شود.
سخن پایانی
نظر به اینکه ساختمان دات آی آر، مرجع تخصصی صنعت ساختمان است، معرفی گچ گیپتون به عنوان مصالحی نوین را وظیفه خود می‌داند. در این مقاله علاوه بر معرفی گچ بتوگیپس، مزایا و نحوه استفاده از آن هم مفصل شرح داده شد. علاوه بر این با ذکر کاربرد گچ گیپتون، کاربران را با کارایی‌های این محصول نوین بیش از پیش آشنا کردیم.
